Fretka — uroczy gryzoń w Twoim domu

Fretka to mądre i bardzo energiczne zwierzątko. Jest świetnym kompanem i z pewnością nauczysz się od niej czym jest dobra zabawa oraz jak powinien wyglądać prawdziwy relaks. Zanim jednak podejmiesz decyzję o przyjęciu tego gryzonia pod swój dach, przeczytaj nasz artykuł! Dzięki niemu poznasz najważniejsze informacje oraz interesujące ciekawostki na temat tych zwierząt. Dowiesz sie, czy fretka to pupil dla Ciebie!

Fretka domowa podstawowe informacje

Fretka domowa to mały gryzoń należący do rodziny łasicowatych. Zwierzęta te wywodzą się od dziko żyjących tchórzy zwyczajnych lub stepowych. Ich kuzynami są łasice, borsuki, kuny i gronostaje. 

Mustela putorius furo, czyli łacińska nazwa fretki domowej oznacza “jedzącego myszy śmierdzącego złodzieja”. 

Fretki udomowiono około 2-3 tysiące lat temu. Niegdyś hodowano je głównie w celu tępienia szkodników (np. myszy). Fretki brały udział także w tzw. rabbiting, czyli sporcie polegającym na polowaniu na króliki. Pożądane były także ze względu na ich skórę i futro. Obecnie są to jedne z bardziej popularnych pupili domowych do towarzystwa.

Fretka domowa a "dzika" kuzynka tchórzofretka

Czy fretka i tchórzofretka to po prostu zamienne nazwy na ten sam gatunek zwierzaka? Otóż nie, choć są blisko spokrewnione! Tchórzofretka to hybryda, która powstała ze sparowania tchórza zwyczajnego z albinotyczną odmianą fretki domowej.

Gatunek ten charakteryzuje się bardziej dzikim usposobieniem. Jest bardziej niezależny i może wykazywać się większym dystansem wobec ludzi. Jednak odpowiednia socjalizacja powinna złagodzić tę cechę.

Tchórzofretki mają także lepszy wzrok oraz kondycję fizyczną.

Fretka wygląd

Fretki to niewielkie gryzonie o smukłych, podłużnych ciałkach. Samce osiągają 38-40,6 centymetrów długości oraz wagę około 0.9-2,7 kilogramów. Samiczki są nieco mniejsze i lżejsze: mierzą 33-35,5 centymetrów, a ważą 0,3-1,1 kilograma. Ogonek fretki to dodatkowe 7,6-10 centymetrów. Kończyny mają krótkie, zakończone łapkami z pięcioma palcami, o jasnych pazurkach. 

Ich głowy są niewielkie, w kształcie trójkąta. Posiadają małe, zaokrąglone uszy, pokryte krótszym futrem. Oczy fretki są jak malutkie, lśniące paciorki, w barwie zależnej od typu umaszczenia. Najczęściej są jednak w kolorze ciemnego brązu. Nosek tego gryzonia jest płaski i szeroki, niepokryty włosem. Otoczony cienkimi i długimi wibrysami.

Sierść i umaszczenie fretki

Fretka ma sierść dwuwarstwową. Posiada dłuższy włos okrywowy oraz delikatny podszerstek.

Nie wyróżniamy ras fretek, za to klasyfikuje się je ze względu na umaszczenie. Są to przede wszystkim wersje:

• białe — albinotyczne, całkowicie pozbawione pigmentu, najbardziej pożądane
• czarne
• czarne sobolowe
• szampańskie
• białe ciemnookie
• sobolowe

Rozróżnia się także układ plam::

• jednolite
• standardowe (mały kontrast pomiędzy plamami a resztą szaty)
• syjamskie (duży kontrast pomiędzy palmami a resztą szaty)
• blaze (biała linia od noska do łopatek)
• panda
• deresz
• biały ciemnooki

Fretka charakter i zachowanie

Fretki to inteligentne stworzenia. Z natury są bardzo społeczne, dlatego też łakną towarzystwa. Dobrze, jeśli swojej fretce zapewnisz kompana tego samego gatunku. Będą się razem bawić i pielęgnować. W samotności Twój pupila dopadnie nuda. 

Fretki nie są agresywne wobec siebie czy opiekuna, chyba że zaniedbano ich socjalizację lub zwierzak jest po prostu chory. 

Co ciekawe, fretki mają bardzo twardy sen. Czasem może się wydawać wręcz, że zwierzak po prostu nie żyję. Dobudzenie go może być wyzwaniem. Ale spokojnie, gryzonie te naturalnie śpią mocno nawet do 16h dziennie!

Gryzonie te mają raczej dość intensywny zapach. Szczególnie jeśli nie są wykastrowane lub wysterylizowane. Bardziej we znaki da się woń samca. Zapach to także ich broń w przypadku zagrożenia lub silnego stresu. Wydzielają wtedy mocne aromaty z gruczołów okołoodbytowych.

Pielęgnacja fretki

Fretki intensywnie linieją na wiosnę i jesień, dlatego zdecydowanie warto je regularnie wyczesywać. Pomoże to ograniczyć ilość wszędobylskiego futerka, które przykleja się do mebli czy ubrań. Zmniejszy to także ryzyko zakłaczenia zwierzaka. 

Kąpiele powinny delikatnie oczyszczać jedynie futro i skórę z zabrudzeń. Nie stosuj szamponów o silnym działaniu, ponieważ w ten sposób łatwo zmyjesz ze zwierzaka także jego naturalny zapach. Odpowiada za niego wydzielina z gruczołów łojowych. Jest on bardzo ważnym elementem identyfikacyjnym pupila.

Zadbaj także o nienaganny manicure swojej fretki. Jeśli zauważysz, że pazurki są za długie przytnij je ostrożnie przy użyciu cążek czy nożyczek dla małych kotów lub gryzoni.

Kontroluj stan zębów swojego gryzonia. Codziennie myj je przy pomocy pasty do zębów i szczoteczki, by pozbyć się osadu, który łatwo nadbudowuje się i tworzy kamień nazębny.

Regularnie sprawdzaj także stan oczu i uszu zwierzaka. Jeśli widzisz zabrudzenia, oczyść je przy użyciu specjalnych płynów dla fretek, przeznaczonych do tych okolic.

Fretki posiadają gruczoły okołoodbytowe tak jak koty i psy. Ważne, aby dbać o ich drożność i kontrolować ich stan w gabinecie weterynaryjnym. Pozwoli to uniknąć powstawania nieprzyjemnych dla zwierzaka stanów zapalnych tej okolicy. Jeśli nabierzesz wprawy, możesz samemu zajmować się ich oczyszczaniem.

Fretka choroby

Fretki najczęściej chorują na:

• nowotwory: nadnerczy, trzustki, układu limfatycznego (chłoniaki)
• przerost nadnerczy
• choroby wirusowe: nosówka, grypa, koronawirus fretek
• głuchotę (osobniki w odmianach z białym umaszczeniem, zarówno jednolitym, jak i punktowym)
• choroby przyzębia
• zakłaczenie

Do zakłaczenia fretek dochodzi z powodu połykania martwego futra w czasie wylizywania się. Dlatego, szczególnie w okresie linienia ważne jest podawanie gryzoniowi past odkłaczających oraz regularne wyczesywanie.

Co je fretka?

Fretki to mięsożerne drapieżniki. Podstawą ich diety jest białko i tłuszcze zwierzęce. Swojemu pupilowi możesz podawać:

• surowe mięso wraz z kośćmi i podrobami:  drób, jagnięcina, baranina, wołowina. Pamiętaj, żeby wybierać tylko mięso ze sprawdzonego źródła, najlepiej sparzone (szczególnie kurczak) - tak, aby było wolne od pasożytów i szkodliwych bakterii. 
• surowe ryby i owoce morskie
• owady — są bogate w białko i rzadko uczulają
• jaja przepiórcze, żółtka
• owoce i warzywa — w bardzo małych ilościach

Zanim podejmiesz decyzję o stosowaniu diety BARF w żywieniu swojej fretki, dobrze jest zasięgnąć opinii weterynarza. Określi czy w przypadku Twojego zwierzaka jest ona bezpieczna i wskazana. Z kolei zoodietetyk podpowie, jak prawidłowo skomponować dobre menu Twojego pupila.

W naszym sklepie zoologicznym znajdziesz gotowe karmy dla fretki - to produkty znanych i cenionych producentów takich jak: Vitakraft czy Versele Laga. 

Pamiętaj również o taurynie. To niezbędny składnik we fretkowej diecie! Organizmy tych gryzoni (tak jak w przypadku kotów) nie produkują wystarczającej ilości tej substancji. Jest ona niezbędna do prawidłowego rozwoju, pracy układu nerwowego, serca czy wzroku. Warto dostarczać jej codziennie w formie past dla fretek lub tauryny w proszku, którą możesz dosypać do karmy.

Czego nie może jeść fretka?

A tu mamy dla Ciebie, którą, ale bardzo ważną listę produktów, których Twoja fretka absolutnie nie powinna spożywać:

• cukru
• resztek z obiadu
• czekolady!
• przetworzone produkty mączne: chipsy, chleb, krakersy itp.
• trujących roślin domowych
• dużych ilości owoców i warzyw
• mleka! - zawiera laktozę, której dorosłe osobniki nie trawią

Fretki mają skłonność do otyłości, a wymienione artykuły spożywcze niestety będą się do niej przyczyniać. 

Jaka klatka dla fretki?

Klatka dla fretki powinna minimalnie mierzyć: 80x50x50cm. Najlepszą opcją jest jednak wysoka klatka z piętrami. Im większa, tym lepsza. Dobrze wyposażyć ją w liczne hamaki, tunele oraz drabinki. Dzięki nim zwierzak może realizować swoją potrzebę do wspinaczki oraz ukrywania się. 

Gryzonie te uwielbiają kopać norki i ryć tunele. Na dno klatki wysyp sporą ilość dobrej jakości, niepylącej się ściółki naturalnej. Oczywiście znajdziesz ją w naszym sklepie zoologicznym TuZwierzaki.pl.

Ważne są także zabawki! Fretki to aktywne pupile, które uwielbiają zabawę. Spraw więc swojej milusińskiej prawdziwy lunapark! Wyposaż klatkę w kołowrotek dla gryzoni (duży rozmiar) i drewniane zabawki oraz patyczki do gryzienia i żucia. Sprawdzą się też kule na przysmaki oraz zabawki interaktywne. Fretki to pojętne łakomczuszki, na pewno będą się świetnie bawić szukając ulubionych frykasów.

W klatce nie może zabraknąć także:

• poidła
• miski: najlepiej ceramicznej, która jest ciężka i nie przewróci się, gdy zwierzak się o nią oprze,
• kuwety: fretki można nauczyć kuwetowania, co ułatwia utrzymanie czystości w całej klatce
• legowiska

Fretka — czy to zwierze dla każdego?

W przypadku fretki, jak i każdego innego zwierzaka kluczowa jest wiedza oraz odpowiedzialność. Te gryzonie są bardzo pociesznymi pupilami, ale wymagają opieki, Twojego czasu oraz nakładu finansowego. Jeśli marzysz o futrzaku, musisz wziąć pod uwagę te czynniki.

W przypadku dzieci — posiadanie zwierzaka bardzo wzbogaca emocjonalnie, a fretka to świetny kompan do towarzystwa. Jednak nie polecamy pozostawiać nigdy malucha ze zwierzęciem bez opieki. Na pewno musisz przygotować pociechy na to, jak obchodzić się z gryzoniem — być delikatnym, szanować jego granice i nie postępować z nim jak z zabawką. Ostateczna odpowiedzialność za to, co stanie się w tej relacji, zawsze spoczywa na dorosłej osobie. 

Ile żyje fretka?

Fretki żyją dość długo jak na domowe gryzonie, ponieważ średnio osiągają od 6 do 16 lat.

Oczywiście to, jak długo będzie żyć Twój zwierzak zależy od wielu czynników, na które nie masz wpływu (genetyka). Jednak możesz zadbać o takie sfery jak:

• prawidłowe odżywianie pupila
• zapewnienie ruchu
• właściwa i regularna pielęgnacja
• opieka medyczna
• miłość!

Te elementy przekładają się na kondycję zarówno psychiczną, jak i fizyczną. Mają ogromny wpływ na długość życia zwierzaka.

Ciekawostki:

• Między innymi w Portugalii, trzeba uzyskać specjalne pozwolenie na hodowle fretek. 
• Ciąża o u  fretki wynosi około 42 dni. W jednym miocie może urodzić się od 3 do 7 młodych kociąt. Stają się one samodzielne po około 3 miesiącach, a dojrzałość płciowa osiągają po kolejnych 3.

Bibliografia:

https://veteriankey.com/basic-anatomy-physiology-and-husbandry/

https://cunipic.com/pl/de-que-color-es-mi-huron/

https://www.klinwet.pl/2024-02-09/fretka-domowa-jak-o-nia-dbac

https://zwierzakwdomu.pl/fretki-wszystko-co-musisz-o-nich-wiedziec/

https://krainatuptusia.pl/blog/gatunek-w-pigulce-fretka-domowa

https://en.wikipedia.org/wiki/Polecat%E2%80%93ferret_hybrid