Cieczka u psa – kiedy się pojawia i ile trwa?

Cieczka u psa, zwana również rujowaniem, to okres płodności u suczek. Trwa około 2-3 tygodnie. Psina w tym czasie wydziela charakterystyczny zapach, który wabi samców. Jest to naturalny proces fizjologiczny, który wskazuje, że suczka jest gotowa do rozrodu. Z tego artykułu dowiesz się o pierwszej cieczce u suki. Ile trwa cały proces oraz jak przebiega. Dzięki tym wiadomościom będziesz mógł zapewnić swojemu pieskowi najwyższą jakość opieki w tym trudnym czasie. 

Pierwsza cieczka u psa – kiedy się pojawia?

Suka osiąga dojrzałość płciową między 6-24 miesiącem. Przyjmuje się, że cieczka pojawia się wówczas, gdy suczka osiągnie 2/3 docelowej masy ciała dorosłego osobnika danej rasy. W praktyce oznacza to, że suki ras miniaturowych i małych szybciej są zdolne do rozrodu, w porównaniu do ras dużych i olbrzymich. Data pierwszej cieczki u suki to bardzo indywidualna kwestia, która determinowana jest kilkoma czynnikami. Jest to cecha osobnicza, ale zależy też od uwarunkowań genetycznych. Inne czynniki, które mogą wpływać na cykl płciowy to sposób żywienia oraz warunki środowiskowe, w których pupil żyje. 

Pierwsza cieczka u psa może pojawić się dużo później, jeśli czworonóg jest żywiony karmą niskobiałkową i jego fizjologiczne potrzeby np. zabawy, regularnej aktywności fizycznej, węszenia, gryzienia czy tropienia są niezaspokojone. 

Rasy psów, u których pierwsza cieczka pojawia się do 12. miesiąca życia

• mops;
• border collie;
• bulterier;
• basenji;
• golden retriever;
• rottweiler.

Rasy psów, u których pierwsza cieczka pojawia się między 16. a 24. miesiącem życia

• dog niemiecki;
• chart;
• shipperke.

Ile trwa cieczka u psa?

Cieczka suki trwa około 21 dni. Ten okres może się także odpowiednio wydłużyć lub skrócić o kilka dni. Jest to jak najbardziej prawidłowe. Dni płodne u suki następują między 8 a 14 dniem trwania cieczki. Dla pewności – jeśli nie jesteś hodowcą – zawsze wychodź z suczką na smyczy na spacery. Najlepiej przechadzajcie się po ogrodzonych miejscach, do których inne psy nie będą w stanie się dostać. Warto też wiedzieć, że ewentualne pokrycie suki przez samca nie wpływa na długość trwania cieczki.

Po czym poznać cieczkę u psa? Objawy

Najczęstsze objawy cieczki u suki to:

• krwawienie z dróg rodnych;
• obrzęk i zaczerwienienie sromu;
• obecność gęstej wydzieliny na sromie;
• zmiany w zachowaniu – łaszenie się, ocieranie się o opiekuna, wymuszanie uwagi, wyginanie grzbietu i odchylanie ogona ku górze.

Etapy cieczki u suczki

Cieczka u psa dzieli się na 4 etapy, które różnią się przebiegiem i objawami. 

Proestro

Faza przedrujowa. To pierwszy etap procesu, w którym suczka zaczyna krwawić. Jest to sygnał, że cykl się rozpoczął. Proestro trwa od kilku dni do około tygodnia. Objawy, które się charakteryzują tę fazę to:

• obrzęk sromu
• pierwsza krwista wydzielina z pochwy, która ma ciemny kolor
• wylizywanie krocza
• częste oddawanie moczu

W tym czasie suczka wydziela również zapachy (feromony) i tym samym przyciąga samców. Jest apatyczna i rozdrażniona. Może wykazywać się brakiem posłuszeństwa oraz nadmierną aktywnością. Nie jest jeszcze gotowa do pokrycia. 

Estrus

Jest to faza druga, ruja właściwa lub po prostu cieczka, która trwa 9 dni. W tym okresie suczka wydziela krew barwy różowej lub mlecznej. Dochodzi również do owulacji, po której macica jest gotowa do przyjęcia zarodka. Zachowanie psa charakteryzuje się zwiększoną aktywnością. Suczka chętniej podnosi ogon zapraszając samców. To czas, w którym możliwe jest zapłodnienie. 

Diestro

Okres porujowy, którego zadaniem jest utrzymać ciążę, o ile doszło do zapłodnienia. Ta faza trwa około 5 dni. Jeśli w macicy nie został zaimplementowany zarodek, suczka wraca do swojego normalnego zachowania. Ze sromu schodzi obrzęk. Natomiast wzrasta produkcja hormonów, dokładnie progesteronu oraz ciałek żółtych. To właśnie one są odpowiedzialne za utrzymanie ciąży w pierwszych momentach po zapłodnieniu. 

Anestro

Jest to okres bezrujowy, przerwa między cieczkami. Organizm i hormony suczki stabilizują się. W tej fazie zapłodnienie jest niemożliwe. 

Jak wyznaczyć dni płodne u suczki?

Określenie dni płodnych u suczki przyda Ci się, jeśli planujesz rozród lub chcesz uniknąć ciąży. Najlepszym etapem na rozmnażanie jest estrus. Przypada między 8, a 14 dzień cieczki. Suczka w tym czasie łasi się, podnosi ogon oraz wygina grzbiet, dając znać, że jest gotowa do rozrodu. 

Miej na uwadze, że plemniki samca mogą zachować się w drogach rodnych suczki nawet klika dni. Dlatego, jeśli przed owulacją Twój pupil miał kontakt z innym czworonogiem przeciwnej płci, może dojść do zapłodnienia.

Co ile suczka ma cieczkę?

Suczki mają cieczkę 1-2 razy w ciągu roku. Co oznacza, że są one zdolne do rozrodu dwa razy lub (rzadziej) raz w ciągu roku. Czas pomiędzy kolejnymi cieczkami to inaczej okres międzyrujowy, który trwa od 5 do 11 miesięcy. Niektóre rasy psów mają cieczkę rzadziej (co 12-14 miesięcy). Jest to jak najbardziej normalne i nie powinno być powodem do niepokoju.

Rasy psów, u których występują długie okresy międzyrujowe:

• boston terrier;
• owczarek sheltie;
• basenji.

Jak dbać o sukę podczas cieczki? Majtki dla psa

Ukochana suczka może być nieco zestresowana w czasie trwania cieczki. Możesz zauważyć zmiany w jej zachowaniu, które na szczęście miną w ciągu najbliższych tygodni. Okaż jej zrozumienie, ale też daj jej przestrzeń, by mogła efektywnie odpocząć. Zabieraj ją na krótkie spacery po okolicy. Nie spuszczaj jej ze smyczy i nie chodź z nią do otwartych, nieogrodzonych przestrzeni. Suka w czasie cieczki jest bardzo atrakcyjna dla wszystkich niewykastrowanych psów, które czują jej zapach z dużych odległości. Dlatego najlepiej unikaj potencjalnych spotkań samców z ukochaną suczką.

Suczki intensywnie wylizują okolice intymne w czasie trwania cieczki. To zazwyczaj nie wystarcza i prędzej czy później, kropelki krwi ubrudzą podłogę czy legowisko dla psa. Musisz być na to przygotowany. Dlatego warto zwinąć dywany, przykryć ulubioną kanapę nieprzemakalną narzutą, schować poduszki i często prać koce i materace, na których odpoczywa Twój pupil. Rozwiązaniem są majtki dla psów, które skutecznie chronią mieszkanie przed zabrudzeniami. Warto je stosować, gdy krwawienie jest intensywne oraz w sytuacjach, w których musisz wyjść i zostawić suczkę samą w domu. Pamiętaj, że majtki dla psa to rozwiązanie jedynie na kilka godzin. Suczka nie powinna ich nosić przez większą część doby, bo skóra i okolice intymne nie są wówczas dostatecznie wentylowane. A to sprzyja odparzeniom i infekcjom.

Brak cieczki u suki – czy jest się czym martwić?

Jeśli suka nie dostała pierwszej cieczki w ciągu dwóch lat swojego życia, należy skonsultować się w tej sprawie z lekarzem weterynarii. Mówi się wówczas o tzw. pierwotnym braku rui u suki. Wtórny brak rui dotyczy suk, które miały kiedyś cieczkę, ale w ciągu kolejnych 10-14 miesięcy suczka nie miała charakterystycznych dla cieczki objawów. W takiej sytuacji także należy się skonsultować ze specjalistą.  

Czy da się zatrzymać cieczkę?

Pierwsze rozwiązanie zapewnia suce bezpłodność przez resztę życia, a tym samym zatrzymuje cieczkę. Niestety, jest to zabieg ciężki dla organizmu psa. W przypadku kastracji dochodzi do rozcięcia brzuszka pupila. Jednakże niesie za sobą również pozytywne aspekty. Wyzwala suczkę od stresu związanego z cieczką oraz zapewnia ochronę przed niebezpiecznymi dla życia chorobami. Koniecznie skonsultuj się z lekarzem weterynarii przed dobraniem odpowiedniego sposobu zatrzymania cieczki. Weterynarz będzie w stanie doradzić najlepsze podejście dostosowane do indywidualnych potrzeb i sytuacji zdrowotnej Twojej suczki.

Autor: lek. wet. Natalia Ciszewska