Szop pracz. Czy występuje w Polsce?

Szop pracz to puszysty zwierzak z długą kitą, którego kiedyś można było zobaczyć jedynie w zoo i filmach dla dzieci. Dziś można spotkać go nawet w polskich lasach. To ssak, który zachwyca swoją inteligencją i zdolnością do adaptacji do różnych środowisk. Przeczytaj nasz artykuł o tym gatunku i poznaj go bliżej. Tutaj znajdziesz odpowiedzi na takie pytania, jak: skąd pochodzi pracz, co je i czy można go hodować w domu. Zapraszamy!

Podstawowe informacje o gatunku

Procyon lotor, czyli szop pracz to ssak pochodzący z Ameryki Północnej, gdzie zamieszkiwał głównie lasy liściaste oraz mieszane. Do Europy przybył w połowie XX wieku.

Gatunek odkryto dzięki podróżom Krzysztofa Kolumba - pierwsze wzmianki dotyczące szopów pochodzą z jego zapisków z roku 1492. Członkowie załogi Kolumba nazywali te zwierzęta perro tejón - co w języku hiszpańskim oznacza psa podobnego do borsuka.

Co ciekawe, początkowo szopy zaliczano do grupy niedźwiedziowatych (systematyka Karola Linneusza). Dopiero w 1780 roku wydzielono je do osobnego rodzaju Procyon. Nazwa ta najprawdopodobniej pochodzi z greki: Prokuōn, czyli pro -przed oraz kuōn - pies, co można tłumaczyć jako przed-psowate. Może być również nawiązaniem do gwiazdy Procjon - co odnosi się do nocnego trybu szopów. Najbardziej trafna wydaje się nazwa używana przez indian - rahaughcums - oznaczająca „ten co trze, szoruje i drapie łapami”.

W Europie, od 2016 roku, szop jest uważany za gatunek inwazyjny. Tym samym, szop nie może być importowany, hodowany, transportowany, komercjalizowany ani celowo uwalniany do środowiska na całym terytorium Unii Europejskiej.

Tryb życia szopa

Szop jest zwierzęciem nocnym, które potrafi przystosować się do różnorodnych środowisk. Obecnie spotkać go można zarówno w lasach, jak i na terenach zurbanizowanych. Jego dieta jest bardzo urozmaicona i zależy głównie od tego, co akurat jest dostępne w zasięgu szopich łapek. 

Niegdyś szopy uważano za samotników. Dziś wiadomo, że są zwierzętami społecznymi, choć stopień ich interakcji zależy od wielu czynników, takich jak płeć czy dostępność pokarmu.

Ile żyje szop pracz?

Na wolności średnia długość życia szopów to około 2-3 lata. W warunkach hodowlanych zwierzęta te potrafią przeżyć ponad 20 lat!

Podgatunki szopa pracza

Współcześnie rozpoznano 22 podgatunki Procyon lotor i są to m.in.:

• szop bahamski
• szop gwadelupski
• szop Cozumel
• szop teksański

Szop pracz w Polsce

Szop pracz to gatunek obcy dla polskiej przyrody. Pojawił się w naszym kraju na początku lat 90. XX wieku. Pierwotnie jego występowanie ograniczone było do zachodnich regionów, jednak obecnie spotkać go można już niemal w całej Polsce. Zwierzak ten szybko rozprzestrzenia się, zasiedlając różne środowiska, zwłaszcza w pobliżu wody. Jego obecność może wpływać na rodzime gatunki i powodować problemy zdrowotne, zarówno u zwierząt jak i ludzi.

Wygląd szopa pracza

Szop jest największym przedstawicielem rodziny szopowatych. Mierzy od 40 do 70 cm i osiąga wagę od 3,5 do 9 kg. Wielkość zwierzaka uzależniona jest głównie od warunków środowiska, w którym żyje. Co więcej, w okresach zimowych jego masa zdecydowanie się zwiększa, ze względu na gromadzony tłuszczyk, który ma ochronić zwierzaka przed mrozami.

Szop to zwierzę o charakterystycznym wyglądzie. Jego najbardziej rozpoznawalną cechą jest czarna maska otaczająca oczy, kontrastująca z jaśniejszym umaszczeniem reszty pyska. To nie tylko nadaje mu nieco tajemniczego wyglądu, ale także spełnia ważną funkcję – ułatwia szopom wzajemną komunikację poprzez mimikę. 

Inne charakterystyczne cechy fizyczne szopa to:

• Sierść: Gęsta i wodoodporna sierść w kolorze szarym lub brązowym chroni szopa przed chłodem. Podszerstek stanowi aż 90% okrywy włosowej, zapewniając doskonałą izolację.
• Ogon: Długi, puszysty ogon z charakterystycznymi pierścieniami, ułatwia utrzymanie równowagi podczas wspinaczki i służy do komunikacji.
• Łapy: Przednie łapy szopa są niezwykle zręczne. Posiadają palce, które nie są złączone błonami. Dzięki nim zwierzę to potrafi chwytać przedmioty, otwierać zamki i wykonywać wiele innych czynności. Są one niezwykle wrażliwe - dotyk jest najważniejszym zmysłem tego ssaka.
• Ukształtowanie ciała: Szop ma krępą figurę, krótkie kończyny i dużą głowę. Jego ciało jest dobrze przystosowane do wspinaczki i pływania.
• Czaszka: Czaszka jest charakterystyczna dla wszystkożerców. Ma dobrze rozwinięte zęby - zarówno do rozdrabniania pokarmu roślinnego, jak i mięsa.
• Kość prącia: U samców kość prącia jest długa i zakrzywiona, co jest cechą typową dla tego gatunku.

Czym się żywi szop pracz?

Dieta szopa jest niezwykle zróżnicowana i zależna od pory roku. Zwierzak żywi się tym, co aktualnie jest dostępne. Dzięki temu jest w stanie przetrwać w różnych środowiskach i warunkach.

W skład diety szopa wchodzą:

• Bezkręgowce: Owady, robaki, ślimaki – zwłaszcza wiosną i wczesnym latem, kiedy te organizmy są najbardziej aktywne.
• Rośliny: Owoce, orzechy, nasiona – są kaloryczne i stanowią ważny element diety, zwłaszcza jesienią, gdy szopy gromadzą zapasy tłuszczu na zimę.
• Kręgowce: Mniejsze ssaki, ptaki, płazy, ryby – to pożywne uzupełnienie diety.

Szop płuka pokarm – mit?

Polska nazwa gatunku sugeruje, że zwierzęta te mają zwyczaj płukania pokarmu w wodzie. Jednakże, choć takie zachowanie często obserwuje się u szopów trzymanych w niewoli, w naturze jest znacznie rzadsze. Naukowcy uważają, że płukanie pokarmu może być formą aktywności imitującą naturalne zachowania związane z poszukiwaniem pożywienia pod wodą.

Czy szop pracz jest inteligentny?

Szopy to bardzo inteligentne zwierzęta, które jak pokazują badania naukowców, dorównują sprytem nawet małpom, rezusom. Mają doskonałą pamięć - potrafią przechowywać informacje nawet do 3 lat, szybko się uczą i wykonują abstrakcyjne operacje umysłowe.

Szop pracz w domu - czy może być pupilem?

Coraz częściej można spotkać publikacje w internecie, przedstawiające szopa jako pupila domowego. Jednak zgodnie z wytycznymi Unii Europejskiej, w Polsce sprzedaż, transport oraz hodowla tego zwierzaka są zakazane. Jest ryzyko wypuszczenia takiego osobnika na wolność, co niesie zagrożenie dla środowiska i rodzimych gatunków.

Możesz zostać opiekunem szopa, który przebywa w specjalnym azylu dla zwierząt. Jednak związane jest to z uzyskaniem pozwolenia od Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.

Szop pracz cena

Zakup szopa to wydatek 400-500$, czyli około 1,5 do 2 tysięcy złotych. Jednak pamiętaj, że w Polsce jak i w całej UE kupno i sprzedaż szopów są nielegalne. Może warto więc odwiedzić szopy w zoo, a do swojego domu zaprosić psa, kota lub świnkę morską.

Bibliografia:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Szop_pracz

https://en.wikipedia.org/wiki/Raccoon

https://www.gov.pl/web/gdos/procyon-lotor---szop-pracz

https://fundacjaszopowisko.pl/faq/