Jamnik. Opis rasy psa
Jamniki to wesołe psiaki, które mają wiele energii i emanują pewnością siebie. Zdają się nie zwracać uwagi na swoje niewielkie rozmiary. Czy ta urocza rasa przypadła Ci do gustu? Zanim podejmiesz decyzję o adopcji, przeczytaj nasz artykuł! Znajdziesz tutaj najważniejsze informacje oraz interesujące ciekawostki o tej rasie. Dzięki temu ustalisz, czy jamnik to pies dla Ciebie!
Pochodzenie i historia rasy
Jamnik to rasa pochodząca z Niemiec, znana już od czasów średniowiecza. Wywodzi się od krótkonożnych psów gończych, które wykorzystywane były do polowań na borsuki, lisy czy króliki. W większej grupie potrafiły ścigać nawet dzika. Współcześnie znany nam jamnik jest więc psem myśliwskim, który sprawdza się w roli psa gończego oraz tropiącego. Jest mistrzem w wypłaszaniu zwierzyny z norek pod ziemią.
Oryginalna nazwa tej rasy to Dachshund, co można przetłumaczyć dosłownie jako borsuczy pies. Odnosi się wykorzystywania jamników do tępienia borsuków, a także do tzw. badger-baiting. Był to krwawy sport polegający na walce psa z borsukiem.
Jamniki znane są także jako:
- wiener dog — pies wiedeński
- doxie
- sausage dog — kiełbaskowy pies
W Niemczech używa się także nazw Deckel i Teckel (w myślistwie).
Pierwszy klub miłośników tej rasy założono w 1888 roku i był to Deutsche Teckelklub e.V.
Obecnie jamniki są jedną z bardziej popularnych ras psów na świecie. Szczególnym zainteresowaniem cieszą się w USA. Uznawane są za symbol Niemiec.
Jamnik wygląd
Pieski tej rasy są niskie. Ich sylwetka jest wydłużona i dobrze umięśniona, dzięki czemu zapewnia psu zwinność i szybkość poruszania się. Wąska klatka piersiowa pozwala na bezproblemowe przeciskanie się w norach. Krótkie, mocne kończyny zakończone są zwartymi, dużymi łapkami, które ułatwiają kopanie w ziemi.
Tułów jamnika ma linię prostą, aż po lekko opadający zad, z szerokimi i silnymi lędźwiami. Ogon pies nosi na wysokości grzbietu, a jego końcówka jest najczęściej lekko wygięta ku górze.
Głowę jamnik ma podłużną, zwężającą się ku nosowi z wyraźnie zaznaczonymi łukami brwiowymi. Długa kufa zakończona jest noskiem w kolorze typowym dla danego rodzaju umaszczenia. Wargi przylegają do pyska, nie są luźne. Oczy w kształcie niedużych migdałów, mają barwę od ciemno czerwonobrązowej po czarnobrązową. Ich spojrzenie jest ciepłe i bystre. Wysoko osadzone uszka jamnika są długie, lekko zaokrąglone i opadają swobodnie aż po kąciki warg.
Jamnik odmiany
Jamnik występuje w 3 rozmiarach:
Rozróżnia się także 3 typy jamników ze względu na sierść:
- jamnik długowłosy: te pieski posiadają proste, błyszczące włosy. W większości ciała są przylegające. Dłuższa sierść występuje na szyi i podbrzuszu, uszkach, kończynach i na ogonie.
- jamnik szorstkowłosy: ta odmiana posiada krótki, twardy włos (miękki jedynie na głowie). Występują tu krzaczaste brwi i bródka.
- jamnik krótkowłosy: w tym przypadku sierść jest króciutka, gęsta i lśniąca. Mocno przylega do ciała i jest twarda w dotyku.
W typie szorstkowłosym oraz długowłosym występuje sierść podwójna, czyli składająca się z podszerstka i włosa okrywowego. Jamnik krótkowłosy jest pozbawiony podszerstka, więc łatwiej u niego o wychłodzenie.
Jamnik umaszczenie
Jamniczki występują w kilku odmianach kolorystycznych:
- jednobarwna: rudy
- dwubarwna: czarny, brązowy (czekolada), rudy podpalany,
- marmurkowa: podstawowy kolor czarny lub czekoladowy; wyjątkiem sierść ruda marmurkowa (miedziana z ciemnymi plamami).
- pręgowana: na rudym tle ciemne pręgi
Barwa szaty różni się nieznacznie pewnymi elementami lub odcieniami w zależności od typu sierści jamnika.
Charakter jamnika
Jamnik to pies pełen energii i uroku. Jest bardzo odważny, jak na psa myśliwskiego przystało. Mówi się, że zachowuje się tak dziarsko, jakby zupełnie nie obchodziły go jego malutkie rozmiary. Czasami ta pewność siebie bywa zgubna, szczególnie w towarzystwie zdecydowanie większych od tej rasy psów.
Jest jednak bardzo wrażliwy. Potrzebuje towarzystwa i uwagi swojego opiekuna. Nie lubi samotności i łatwo u niego o lęk separacyjny. Objawia się on silną reakcją stresową na rozłąkę z opiekunem. Jednak można nad nim pracować poprzez właściwy trening.
Według wzorca rasy odpowiednio wychowany jamnik cechuje się wyważonym temperamentem.
Charakter jamników różni się nieznacznie u poszczególnych odmian. Jamnik długowłosy jest spokojny i inteligentny niczym spaniel, a z kolei szorstkowłosy odziedziczył po terrierach wyjątkową odwagę.
Szkolenie jamnika
Jamnik jest uparty i jego szkolenie może być prawdziwym wyzwaniem. Z tego powodu raczej nie polecamy tej rasy na pierwszego psa dla laika. Opiekun powinien być doświadczonym pisarzem, który umie utrzymać konsekwencję w wychowaniu czworonoga. Musi być gotowy na zmierzenie się z trudnymi cechami i zachowaniami swojego podopiecznego. Wymaga to dużych pokładów cierpliwości i wyrozumiałości.
W żyłach jamnika płynie krew psów myśliwskich, dlatego jego instynkt łowiecki jest silny. Pogoń za małymi zwierzętami jest dla niego czymś tak kuszącym, że często trudno go przed tym powstrzymać. Jest to również pies głośny, który lubi szczekać, dlatego sprawdza się jako pies alarmujący. Jednak może być to cecha dość uciążliwa, gdy np. mieszkasz w bloku.
Wszystkie niepożądane zachowania można złagodzić lub wyeliminować z pomocą odpowiedniego treningu. Najlepiej rozpocząć go już w okresie szczenięcym, gdy umysł zwierzaka jest bardziej plastyczny i nauka przychodzi mu z łatwością.
Niezbędna będzie także socjalizacja, czyli zapoznawanie psa z różnymi miejscami, ludźmi czy innymi zwierzętami. Jamniki są zdystansowane wobec obcych, szczególnie wobec dzieci. Jeśli cecha ta nie będzie odpowiednio zaopiekowana, z wiekiem może przeradzać się w silną niechęć, a nawet agresję. Lęk przed nowym będzie się pogłębiał. Dlatego ekspozycja szczeniaka na nieznane sytuacje pod Twoją opieką, pozwoli mu rozwijać jego odporność psychiczną. Piesek z czasem nauczy się radzić sobie nawet z trudnymi emocjami w akceptowalny dla otoczenia sposób i może być naprawdę świetnie ułożonym czworonogiem.
Jamnik pielęgnacja
Pielęgnacja sierści jamnika zależy od typu szaty, którą ma Twój pupil. Krótkowłose pieski wystarczy wyczesywać regularnie raz na tydzień. Z kolei jamniki długowłose wymagają częstego szczotkowania futerka, ponieważ ich sierść ma tendencję do plątania się. Jamniki szorstkowłose, choć prawie nie linieją i tak będą wdzięczne za czesanko raz w tygodniu. To pomoże wygładzić sierść i utrzymać jej zdrowy wygląd. Ważne dla nich będzie także trymowanie włosów. Możesz wykonywać je samemu lub w profesjonalnym gabinecie groomerskim.
Kąpiele stosuj wtedy, gdy Twój pies naprawdę jej wymaga. Czyli gdy nieładnie pachnie lub ubrudził się czymś, czego nie możesz oczyścić zwilżonym ręcznikiem. Wystarczy wymyć psa raz na 3 miesiące. Stosuj do tego zabiegu jedynie szamponu przeznaczonego dla psów o danym typie sierści.
Bardzo ważnym zabiegiem jest skracanie pazurków. Zbyt długie będą powodować dyskomfort w czasie chodzenia. W tym celu używaj nożyczek lub cążek dla psów.
Jamniczki mają długie, przylegające do głowy uszka. To sprawia, że są słabo wentylowane, co ułatwia powstawanie infekcji. Koniecznie sprawdzaj stan uszu swojego pieska przynajmniej raz w tygodniu i oczyszczaj je delikatnie przy użyciu specjalnych płynów do uszu dla psa.
Kontroluj także stan oczu pupila i również oczyszczaj je w razie potrzeby.
Nie zapominaj o codziennym myciu zębów psa z osadu. Pozwoli to uniknąć powstawania kamienia nazębnego. Polecamy do tego niezawodną pastę dla psów Orozyme Gel!
Jamnik zdrowie
Jamniki najczęściej chorują na:
- zwyrodnienia kręgosłupa — jest on długi w stosunku do reszty ciała i łatwo o jego przeciążenia. Szczególnie przyczynia się do tego otyłość, ale także aktywność fizyczna nadwyrężając kręgosłup np. skakanie czy wspinanie się po schodach. Najczęściej prowadzi do nieprawidłowości w obrębie krążków rdzeniowych. To tak zwana dyskopatia lub porażenie jamnicze.
- zwichnięcie rzepki
- łamliwość kości — głównie dotyczy jamników szorstkowłosych
- utrata wzroku i słuchu — częste u bardzo rzadkiej odmiany umaszczenia double dapple, czyli podwójnie marmurkowej
- padaczka
- zapalenie opon mózgowych
- problemy z uzębieniem
- zespół Cushinga — choroba związana z układem hormonalnym
- alergie
- choroby tarczycy
- zaćma
- jaskra
- wiśniowe oko — zwyrodnienie trzeciej powieki
- wady serca
- zwyrodnienie siatkówki
Bardzo ważne jest, abyś dbał o regularne wizyty psa w gabinecie weterynaryjnym. Dzięki badaniom weterynarz może szybko rozpoznać wiele chorób i wdrożyć prawidłowe leczenie. A to przełoży się na jakość i długość życia Twojego psiaka.
Karma dla jamnika
Zastanawiasz się jaką karmę dla swojego jamnika wybrać? Przede wszystkim kieruj się podziałem produktów ze względu na wielkość rasy. W naszym sklepie zoologicznym TuZwierzaki znajdziesz karmy suche i mokre dla psów ras małych, które będą oznaczone jako S, Small Breed lub Mini. Możesz wybierać spośród asortymentu znanych i cenionych producentów takich jak: Trovet, Nature’s Protection, Brit i wielu innych.
Zwróć uwagę na skład karmy. Na pierwszym miejscu powinno znajdować się tam dobrej jakości mięsko np. z dzika, kurczaka czy jagnięciny. Szukaj także takich dodatków jak olej z łososia (świetnie wpływa na wygląd sierści psa) czy algi (pomogą zadbać o świeży oddech). Bardzo pożądane są także składniki, które wspierają układ stawowy (np. kolagen, glukozamina czy chondroityna).
Zdecydowanie unikaj zbóż, cukrów czy konserwantów w karmie. Pamiętaj, że u jamników łatwo o otyłość, która jest niebezpieczna dla ich zdrowia (szczególnie obciąża wrażliwy kręgosłup).
Czy Twój jamnik boryka się z alergiami, cukrzycą lub niewydolnością nerek? Bez obaw! Znajdziesz u nas także karmy dostosowane do wyjątkowych potrzeb zdrowotnych Twojego psa!
Jamnik szczeniak
Przeprowadzka do nowego domu to dla szczeniaka wielkie wydarzenie, które może być dla bardzo stresujące. Przygotuj więc dla pupila przestrzeń, w której poczuje się bezpiecznie i łatwiej będzie mu się zaaklimatyzować w Twoim domu.
W wyprawce dla szczeniaka jamnika nie może zabraknąć:
- legowiska: wystarczy to w rozmiarze S, ponieważ będzie odpowiednie do jego gabarytów. Powinno być też miękkie, wygodne i najlepiej ze wzmocnionymi bokami, żeby psiak mógł opierać o nie pyszczek.
- misek: jednej na wodę i drugiej na karmę, polecamy szczególnie ceramiczne miski dla psa, które występują w pięknych wzorach i kolorach!
- podkładów higienicznych: to super pomoc w trakcie nauki czystości
- woreczków na odchody: totalny must have szanującego się psiarza!
- akcesoriów spacerowych: długiej smyczy, która pozwoli psu na swobodną eksplorację przestrzeni w czasie spacerków. Do niej dobierz szelki lub obrożę — koniecznie dopasuj je do wymiarów swojego zwierzaka!
- zabawek dla psa: dla urozmaicenia czasu czworonogowi zarówno w domu, jak i poza nim
- adresówki
Jaka zabawka dla jamnika?
Zabawa to super sprawa! Jest istotna dla Twojego psa na każdym etapie życia. Zapewnia ruch, zaspokaja instynkty i pomaga rozładować napięcie. Przede wszystkim to mnóstwo radości!
Spraw więc swojemu jamnikowi wyjątkowe zabawki dla psa, które umilą mu czas. W naszym sklepie czeka na Ciebie szeroki wybór piłek, pluszaków czy zabawek na przysmaki. Szczególnie te ostatnie przypadną Twojemu małemu myśliwemu do gustu! Dzięki nim jamnik może rozwijać swój węch, ćwiczyć pamięć czy takie cechy jak cierpliwość i wytrwałość. Poszukiwanie ulubionych smaczków na pewno będzie jedną z ulubionych aktywności Twojego nowego pupila!
Przypominamy: uważaj na wrażliwy kręgosłup swojego psa. Dopilnuj, aby jego zabawy nie zawierały takich elementów jak wysoki czy wspinaczki, które obciążają plecki Twojego jamniczka. Lepiej, żeby piesek aportował niż próbował uchwycić w locie frisbee czy piłeczkę.
Ile żyją jamniki?
Jamniki żyją około 13 lat. Oczywiście długość życia Twojego psa zależy od wielu czynników. Na niektóre z nich masz realny wpływ, czyli na:
- dietę, aktywność fizyczną,
- zapewnienie opieki medycznej,
- właściwa pielęgnacja,
- a nawet wybór psa z legalnej hodowli.
Jamnik cena
Cena za pieska rasy jamnik waha się pomiędzy 3 a 9 tysięcy złotych. Ostateczna kwota zależna jest np. od wieku psa, renomy hodowli czy predyspozycji wystawowych.
Pamiętaj, aby wybierać jamnika z legalnego źródła, certyfikowanego przez ZKwP (Związek Kynologiczny w Polsce). Dokonując zakupu w ten sposób:
- masz pewność, że pies jest rasowy
- otrzymujesz zaświadczenia o wykonanych, obowiązkowych badaniach wymaganych przez KZwP
- możesz zapoznać się z historią medyczną rodziców swojego pupila
- wiesz, że profesjonalny hodowca dba o swoje psiaki od od chwili ich narodzin
- otrzymujesz też książeczkę medyczną oraz potwierdzenie dotyczące rodowodu psa
Listę certyfikowanych miejsc sprawdzisz na stronie lub w punktach stacjonarnych ZKwP.
Najczęstsze pytania dotyczące rasy
Czy jamnik jest groźny?
Z natury mają łagodny i zrównoważony charakter. Pies może wykazywać agresję jedynie w obliczu realnego zagrożenia lub w wyniku zaniedbań w jego wychowaniu i socjalizacji.
Czy jamniki są mądre?
Są psami inteligentnymi, jednak z racji swojej upartości mogą być trudne w szkoleniu.
Czy jamniki są zazdrosne?
Pieski te przywiązują się mocno do swojego opiekuna i bardzo zabiegają o jego uwagę. Bywają więc czasem zazdrosne.
Czy jamnik lubi dzieci?
Dobrze ułożony i zsocjalizowany psiak nie będzie miał problemu w kontakcie z dziećmi.
Czy jamniki są szczekliwe?
Tak, są dość głośną rasą. Sprawdzają się jako stróże.
Czy jamniki mogą skakać?
Zdecydowanie nie. Wyskoki bardzo obciążają kręgosłup, a u jamnika jest on podatny wyjątkowo na urazy.
Czy jamnik nadaje się do mieszkania?
Jasne to rasa mała, która nie potrzebuje dużej przestrzeni. Pamiętaj tylko o tym, że pies ten nie powinien wspinać się po schodach.
Czy jamnik potrzebuję ubrania?
Tak, psy te są wrażliwe na chłód i wilgoć. W zimniejsze dni dobrze ubrać im sweterek czy kurtkę, która pomoże im utrzymać właściwą temperaturę ciała.
Bibliografia:
https://en.wikipedia.org/wiki/Badger-baiting
https://www.zkwp.pl/wzorce/148.pdf
https://en.wikipedia.org/wiki/Dachshund
https://de.wikipedia.org/wiki/Dackel
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jamnik
https://planetajamnikow.pl/jak-profesjonalnie-pielegnowac-jamnika-w-domu/